ADHD, czyli zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi to schorzenie, które ma bardzo szerokie spektrum objawów i różny stopień nasilenia. U niektórych dzieci konieczna jest farmakoterapia, ale u wielu z nich udaje się uzyskać poprawę za pomocą psychoterapii, odpowiednio dobranej diety i suplementacji.
W postępowaniu terapeutycznym można rozważyć również podawanie probiotyków, ponieważ naukowcy zauważyli, że istnieje korelacja między mikrobiotą jelitową i objawami choroby.
13-letnie badanie z Finlandii.
Pierwsze badanie, które pokazało ten związek trwało aż 13 lat. Grupie 40 dzieci podawano przez pierwsze pół roku życia probiotyk Lactobacillus rhamnosus GG, a w grupie kontrolnej liczącej 35 dzieci, podawano placebo. Podawanie probiotyku w okresie niemowlęcym było w pełni uzasadnione. Badania wskazują bowiem na to, że dla kształtowania się osi mózgowo-jelitowej (więcej na jej temat przeczytasz tutaj), kluczowe są pierwsze 2 lata życia dziecka. Kiedy przebadano dzieci już jako nastolatki, okazało się że w grupie placebo 17% dzieci zachorowało na ADHD i/lub zespół Aspergera. W grupie probiotycznej wszystkie dzieci były zdrowe.
ADHD i mikrobiota.
Na związek mikrobioty jelitowej z ADHD wskazuje również fakt, że wiele z dotkniętych tą dysfunkcją dzieci, uskarża się na dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Badanie ponad 700 000 dzieci wykazało, że dzieci z ADHD są 3 razy bardziej narażone na przewlekłe zaparcia i sześć razy częściej mają biegunki niż dzieci bez ADHD. U dzieci z ADHD częściej rozpoznaje się także alergie pokarmowe, astmę i atopowe zapalenie skóry. Wskazuje to na dysfunkcję układu immunologicznego, a jak wiemy około 70% komórek układu odpornościowego znajduje się właśnie w jelitach.
Badania pokazały również, że niektóre zaburzenia neuropsychiatryczne rozpoznawane u dzieci, w tym zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, tiki oraz ADHD, mogą mieć związek z wcześniejszymi infekcjami paciorkowcami.
Stan zapalny jelit = neurozapalenie.
U dzieci z ADHD obserwuje się zaburzenia integralności bariery jelitowej. Tego typu „nieszczelne jelito” generuje intoksykację organizmu antygenami bakteryjnymi i stan zapalny, przekładający się następnie na neurozapalenie. Jak wykazano, pacjenci z ADHD mają podniesiony poziom prozapalnej cytokiny – IL6. Kiedy podawano dzieciom przez 8 tygodni kwasy omega, następował spadek poziomu IL-6, co było skorelowane ze znaczną poprawą objawów klinicznych.
Dlaczego warto podawać probiotyki w ADHD?
- Są w stanie zmniejszyć dolegliwości jelitowe odczuwane przez dzieci. Szczepy Lactobacillus helveticus Rosell-52 oraz Bifidobacterium longum Rosell-175 posiadają rekomendacje Departamentu ds. Produktów Leczniczych Pochodzenia Naturalnego i Dostępnych bez Recepty z Kanady, ponieważ badania wykazały, że łagodzą dolegliwości żołądkowo-jelitowe i nadwrażliwość trzewną wywołane stresem.
- Poprawiają stan bariery jelitowej (więcej na ten temat przeczytasz tutaj). Przekłada się to na mniejszą penetrację antygenów bakteryjnych i pokarmowych do krwi dziecka i spadek kluczowej prozapalnej w ADHD cytokiny – IL6.
- Psychobiotyki są w stanie przekierować trafiający do jelit wraz z pokarmem tryptofan na szlak syntezy serotoniny. Jest to korzystne, ponieważ w ADHD zaburzone jest między innymi przekaźnictwo serotoninergiczne, które jest kluczowe dla regulacji nastroju, funkcji poznawczych i snu.
LITERATURA:
- Kazemi A, Noorbala AA, Azam K, Eskandari MH, Djafarian K. Effect of probiotic and prebiotic vs placebo on psychological outcomes in patients with major depressive disorder: A randomized clinical trial. Clin Nutr. 2019 Apr;38(2):522-528.
- Pärtty A, Kalliomäki M, Wacklin P, Salminen S, Isolauri E. A possible link between early probiotic intervention and the risk of neuropsychiatric disorders later in childhood: a randomized trial. Pediatr Res. 2015 Jun;77(6):823-8.
- Leslie DL, Kozma L, Martin A, Landeros A, Katsovich L, King RA, Leckman JF. Neuropsychiatric disorders associated with streptococcal infection: a case-control study among privately insured children. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2008 Oct;47(10):1166-72
- Dash S, Syed YA, Khan MR. Understanding the Role of the Gut Microbiome in Brain Development and Its Association With Neurodevelopmental Psychiatric Disorders. Front Cell Dev Biol. 2022 Apr 14;10:880544.
- Misiak B, Wójta-Kempa M, Samochowiec J, Schiweck C, Aichholzer M, Reif A, Samochowiec A, Stańczykiewicz B. Peripheral blood inflammatory markers in patients with attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD): A systematic review and meta-analysis. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2022 Aug 30;118:110581